نهج البلاغه(4)
بسم الله الرحمن الرحیم
نامه 11 از نامه های حضرت است به مقدمه سپاهی که به صفین فرستادند و این مقدمه شامل 12هزار نفر بود. در این نامه حضرت توصیه هایی به فرمانده لشگر خود می کند که در ابتدا این توصیه ها نظامی به نظر میرسد امّا حضرت در انتها می فرمایند:
ثم لیکن ذلک شأنک و دأبک حتّی تنتهی الی عدوّک. (و این توصیه ها) باید برنامه ی همیشگی تو باشد تازمانی که دشمنانت تمام شده اند!(یا کار دشمن را یک سره کرده ایم.)
البته سید رضیّ(ره) منتخب نامه را آورده است امّا کامل آن در منابع دیگر موجود می باشد. دوست داران جهاد بخوانند و این هر وقت که اللهم عجّل لولیک الفرج گفتند، در نظر داشته باشند که اگر مهدی موعود(عج) هم بیاید اینگونه باید در راه وی مجاهدت داشته باشیم:
وَ اِیّاکُمْ وَ التَّفَرُّقَ،
از پراکندگى و تفرقه بپرهیزید،
اتّحاد داشتن و همکاری کردن در جایی که اصول مشترک است ولی اختلاف هایی در امور جزئی وجود دارد یکی رموز پیروزی است در صورتی که دشمن همواره سعی در بزرگ کردن اختلاف های جزئی دارد و مانع کار کردن افراد با یکدیگر میشود از طرفی هم باید توجّه داشت که تحمّل دیگران نیاز به سعه صدر نیز دارد که اگر این نباشد اتّحاد امکان پذیر نخواهد بود! در ادامه نیز به این همراهی و همکاری اشاره می فرمایند:
فَاِذا نَزَلْتُمْ فَانْزِلُوا جَمیعاً، وَ اِذَا ارْتَحَلْتُمْ فَارْتَحِلُوا جَمیعاً،
هرگاه فرود آیید همگان فرود آیید، و زمانى که کوچ کنید همه کوچ نمایید،
امّا این قسمت مطلب مهم تری را مورد نظر قرار میدهد:
وَ اِذا غَشِیَکُمُ اللَّیْلُ فَاجْعَلُوا الرِّماحَ کِفَّةً، وَ لاتَذُوقُوا النَّوْمَ اِلاّ غِراراً اَوْ مَـضْـمَـضَـةً.
و چون شب فرا رسد نیزه ها را گرداگرد خود نگاه دارید، خوابتان اندک باشد یا همانند مضمضه آب در دهان.
نیزه ها را گرداگرد خود قرار دهید کنایه از اینست که همواره آماده جهاد باشید و نه این که وقتی برای خواب می روید برای خواب مفصلّی خود را آماده کنید و کامل بخوابید از طرفی هم اینست که همواره آماده جهاد باشید و خواب را جز در حدّ چُرت و یا کوتاهی به اندازه چرخاندن آب در دهان انجام ندهید.
دو نکته:
1.جهاد فرهنگی بسیار مهمتر، کلیدی تر و سخت تر از جهاد نظامی است. شاهد بنده همین جنگ صفین است که با اینکه پیروز قطعی در عرصه نظامی با علی(ع) بود، سپاه حضرت در صحنه فرهنگی شکست خورد.
2.ما چقدر آماده این گونه دستورات هستیم؟نیازی به دستور جدید نیست، اطاعت از حضرت علی(ع) بر ما واجب است.